استان گيلان از پر آب‌ترين استان‌هاي كشور و داراي رودخانه ها، بركه ها و تالاب‌هاي مختلفي است و اين استان را مي‌توان سرزمين تالاب‌هاي ايران دانست.
تالاب‌هاي استان گيلان با يك ميليون و ۴۸۱هزارو ۱۴۷هكتار وسعت شامل ۱۲/۵درصد سرزمين استان گيلان مي‌شوند.
تالاب‌هاي اين استان زماني منبع‌اي غني و سرشار از ماهي و مواد طبيعي پروتئيني بود ولي هم اكنون با سرازير شدن پس آب‌هاي صنعت، كارخانجات ، شيرابه زباله‌ها و استفاده از مواد شيميايي به بدست مي‌آيد نقش حياتي وزيستگاهي خود را از دست مي‌دهند.
از ۹هزار گونه پرنده شناخته شده در جهان ۵۲۰گونه آن در ايران زندگي مي كنند كه ۱۵۰گونه از اين پرندگان مهاجر و بومي تالاب‌هاي گيلان هستند.
علاوه بر تهديدات چند جانبه از جمله آلودگي‌هاي شديد حاصل از پساب فاضلاب هاي خانگي، صنعتي، كشاورزي و از بين رفتن حريم اين تالاب ها، دست اندازي هاي پيراموني مانند پيشروي زمين‌هاي كشاورزي و هجوم گياه آزولا ، مشكل جديد احداث كنارگذر بر روي تالاب انزلي نيز بر اين تهديدات افزوده‌است.
در ايران ۲۱تالاب بين‌المللي عضو كنوانسيون رامسر وجود دارد كه تالاب انزلي يكي از مهمترين مناطق تالابي ايران و از تالاب‌هاي مهم استان گيلان بشمار مي‌رود.
يك استاد دانشگاه گفت:در تعريف علمي ، حوزه تالاب‌ها ۲۰برابر حريم اكولوژي آنها محسوب مي‌شود كه حريم اكولوژي تالاب انزلي حدود ۲۰هزار هكتار است ولي حوزه آبريز اين تالاب بدرستي شناخته نشده و حفاظت نمي‌شود.
كريم ثابت رفتار تاكيد كرد : اجراي هرگونه طرح و برنامه در گيلان از حساسيت خاصي برخوردار است كه در خصوص محيط زيست گيلان مديريت يكپارچه وجود ندارد تا تصميمات واحدي گرفته شود.
وي افزود:حجم بزرگي ازآلودگي‌ها به تالاب‌هاي گيلان مي‌ريزند واين تالاب ها با حجم وسيعي ار انواع آلودگي‌ها مواجه هستند.
وي اظهارداشت:اهميت زيستگاهي و شيلاتي تالاب انزلي بر همگان روشن است و اين تالاب زيستگاه ۱۸۰گونه پرنده‌است واز نظر شيلاتي نيزنقش آن براي درياي خزر بسيارحائز اهميت است.
وي گفت: ۶۰تا ۷۰درصد كودهايي كه مصرف مي‌شوند تبديل به هرزآب شده و وارد آب‌هاي گيلان مي‌شوند اين آلاينده‌ها علاوه بر آب‌هاي زيرزميني وسطحي ، تالاب‌ها را نيز به شدت آلوده مي‌كنند.
اين استاد دانشگاه گيلان گفت :تنها با فعاليت يك سازمان نمي‌توان با آلودگي‌ها مبارزه كرد و يا تالاب‌ها را حفظ كرد بلكه همه اقشار اعم از دولتمردان ، مسوولان و مردم عادي ،دانشگاهيان و دوستداران طبيعت بايد تلاش كنند.
وي تخريب منابع طبيعي بالا دست و فرسايش خاك ومشكلات اجتماعي را تهديد اصلي تالاب‌هاي استان گيلان دانست.
به گفته وي بخش مهمي از آلودگي‌ها از طريق دو رودخانه آلوده زرجوب و گوهررود كه از داخل شهر رشت مي‌گذرند به تالاب بين‌المللي انزلي منتقل مي شوند.
رضايي خواه يكي از محققان مركز تحقيقات شيلات استان گيلان گفت :روزي در تالاب انزلي ۶۰گونه ماهي تخم ريزي مي‌كرد و با بالا رفتن اين آلودگي تخم ريزي بسياري از گونه‌ها در تالاب انزلي متوقف شده‌است.
وي خاطرنشان كرد: در گذشته بسياري از ماهيان درياي خزر در تالاب انزلي تخم ريزي مي‌كردند ولي امروزه به دليل اين آلودگي‌ها تخم ريزي‌ها كاهش پيدا كرده‌است.
وي گفت : ماهياني مانند ماش ماهي و لاي ماهي ديگر نمي‌توانند در تالاب انزلي تخم ريزي كنند و جزء گونه‌هاي قرار گرفته‌اند كه نسلشان درمعرض انقراض قرار دارند.
اين كارشناس شيلات گفت: در تحقيقاتي كه در سال‌هاي گذشته در تالاب انزلي انجام شده است رسوب فلزات سنگين در اردك ماهي تالاب انزلي مشاهده شده‌است و به همين دليل توصيه مي‌شود كه اردك ماهي با وزن بالا مصرف نشود.
وي برداشت شن و ماسه و بهره برداري از بستررودخانه‌ها وحاشيه تالاب ها و ورود آلاينده‌هاي صنعتي و كشاورزي را از ديگر تهديدات تالاب‌ها در استان گيلان دانست.
وي همچنين برخطر گياه غيربومي آزولا اشاره كرد و گفت :با ارايه طرح‌هايي بدون هدف و پراكنده آزولا وارد تالاب انزلي شد و هم اكنون براي تمام تالاب ها و آبگيرهاي گيلان يك مشكل محسوب مي‌شود.
شهردار كياشهر گفت :همه در ريختن زباله وآلودگي تالاب‌ها در گيلان مقصر هستند و حاشيه تالاب‌ها ، سواحل و كنار رودخانه‌هاي گيلان به جايگاهي براي تخليه زباله تبديل شده‌اند.
"اسدالله طهماسبي" هزينه جمع آوري زباله‌ها را يك معضل براي شهرداري ها عنوان كرد و اظهارداشت :جمع آوري يك كاميون زباله يكصد ميليون تومان هزينه در بردارد.
دكتر غلامي با تاكيد بر اهميت تالاب‌ها و مقايسه آن با ديگرپديده‌هاي زيست محيطي گفت : با همه تاكيدي كه بر ارزش جنگل‌ها در جهان وجود دارد ارزش هر هكتار تالاب ۲۰تا ۳۰هزاردلار وجنگل دو هزار دلار برآورد شده‌است كه اين مهم نشان مي‌دهد كه ارزش تالاب‌ها از ديگر اكوسيستم‌هاي بالاتراست.
وي تصريح كرد: بررسي كه سال گذشته در تالاب انزلي شده‌است عمق اين تالاب از هفت تا ۱۰متر به دو متر كاهش يافته است و بطور متوسط به دو تا سه متر رسيده‌است.
وي افزود: رسوبات با حجم بسيار زيادي وارد تالاب انزلي مي‌شوند وبا اين روند رسوبات كه حاصل فرسايش در خاك بالا دست آن است بزودي شاهد مرگ تالاب انزلي خواهيم بود.
وي تاكيد بر اينكه در گيلان تالاب‌ها به مرداب تبديل مي‌شوند، گفت: ۱۶ كيلومتر جاده كنار گذر انزلي از داخل اين زيباترين و با ارزشترين تالاب كشور عبور مي‌كند كه مي‌تواند و آن را با خطر مواجه كند.
گردهمايي گروههاي سبز استان گيلان نيز به مناسبت روز تالاب‌ها و باحضور جمعي از كارشناسان ، استاتيد دانشگاه ، دانشجويان و گروههاي مردم نهاد استان گيلان با عنوان تالاب‌ها و نقش آن در زندگي به عنوان ذخيره گاه زيست كره در آب منطقه‌اي استان گيلان تشكيل دادند و در اين جلسه با هشدار نسبت به عواقب خطرناك آلاينده‌ها در طبيعت گيلان بر چاره انديشي در جلوگير بر اين روند تاكيد كردند
